Özet
Giriş: Anti-Şiddetli akut solunum sendromu-Koronavirüs-2 aşı adayı FINLAY-FR-02’nin tekrarlanan doz toksisitesi ve lokal tolerans çalışmasının bir parçası olarak, bağışıklık sistemine ait organlar üzerindeki etkilerinin daha ayrıntılı yorumunu elde etmek amacıyla morfometrik bir histopatolojik çalışma gerçekleştirilmiştir.
Gereç ve Yöntem: Sprague Dawley sıçanları 3 doz aşı adayı (37,5 µg reseptör bağlama domaini) ile aşılananlar, plasebo ile aşılananlar ve kontroller şeklinde üç gruba ayrıldı. Aşılama programının tamamlanmasından sonraki 3., 7. ve 21. günlerde grup başına beş hayvandan dalak, derin kasık lenf düğümü ve popliteal lenf düğümü örnekleri alındı. Histolojik çalışmalar için parafin doku kesitleri rutin yöntemlerle elde edildi, hematoksilen-eozin ile boyandı.
Bulgular: Dalakta Malpighian cisimciklerinin yoğunluğu, derin inguinal ve popliteal lenf düğümlerinde ise subkapsüler ve parakortikal sekonder lenfoid foliküllerin yoğunluğu, apoptoz, plazmosit, makrofaj ve mast hücrelerinin varlığı aşılanmış hayvanlarda artmıştır.
Sonuç: Dalak ve lenf düğümlerindeki histopatolojik ve morfometrik gözlemler, aşı adayı FINLAY-FR-02’ye karşı yoğun bir immün yanıtın geliştiğini doğruladı. Bu çalışmada geliştirilen morfometrik yöntemler, yeni aşı adaylarının değerlendirilmesi ile ilgili gelecekteki çalışmalarda uygulanabilir.