Özet

Giriş: Akut tonsillofarenjit, özellikle çocuk yaş gruplarında hastaneye başvuru nedenlerinin en önemli enfektif nedeni kabul edilmektedir. Bu çalışmada, Kuzey Kıbrıs’taki bir üniversite hastanesinde akut tonsillofarenjit ön tanısı almış hastalarda A grubu beta-hemolitik streptokok sıklığının araştırılması ve streptokok hızlı antijen saptama testinin (SHAT) tanıdaki etkinliğinin belirlenmesi amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Hastanemize 01.09.2015-31.12.2017 tarihleri arasında başvuran ve akut tonsillofarenjit ön tanısı alan hastalar restrospektif olarak fiziki ve elektronik hasta kayıtlarından tarandı. Boğaz kültürü ve/veya streptokok hızlı antijen testi yapılan hastalar çalışmaya dahil edildi.  Verilerin değerlendirilmesinde kültür yöntemi altın standart test olarak kabul edildi. Verilerin istatistiksel analizi için SPSS Ver. 13.0 (SPSS Inc., Chicago, IL, ABD) programı kullanıldı ve p<0,05 anlamlı kabul edildi.
Bulgular: Çalışma grubunda bulunan akut tonsillofarenjit ön tanılı ve boğaz kültürü olan 1,023 hasta çalışmaya alındı. Bu hastaların 508’inin (%49,7) hem boğaz kültürü hem de SHAT sonuçları vardı. Yaş ortalaması 14,5 (0-89 arasında) olup, bunların 506’sı (%49,5) kadın ve 517’si (%50,5) erkekti. Hastalığın prevalansı tüm yaş gruplarında %14,9, 5-15 yaş grubunda ise %22,8 olarak tespit edilmiştir. Boğaz kültürü ve SHAT’de saptanan pozitiflik oranları 5-15 yaş grubunda istatistiksel olarak anlamlı derecede yüksek saptanmıştır (sırasıyla p=0,001, p=0,001). SHAT duyarlılığı %58, özgüllüğü %91, pozitif prediktif değeri %54 ve negatif prediktif değeri %93 idi.
Sonuç: Streptokokal tonsillofarenjit sıklığı ve SHAT testinin etkinliğini değerlendirdiğimiz çalışmamızın sonuçları, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti için ilk verileri oluşturmaktadır. SHAT testinin duyarlılığı nispeten düşük olsa da özgüllüğünün yüksek olması nedeni ile klinisyenlere hızlı tanı ve tedavi olanağı sağlayacağı ve uygunsuz antibiyotik kullanımını azaltacağı kanısındayız.