Özet

Giriş: Sağlık hizmeti ilişkili enfeksiyonlar, Koronavirüs hastalığI-2019 (COVID-19) pandemisi döneminde enfeksiyon kontrol önlemlerine uyumda yetersizlik nedeniyle artış göstermiştir. Santral kateter ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonları da (SKİ-KDE) artış gözlenen enfeksiyonlardan biridir. Bu çalışmada, 3 dönemdeki SKİ-KDE standardize enfeksiyon oranı (SIR) verileri karşılaştırılarak COVID-19 pandemisinin yoğun bakım ünitelerinde (YBÜ) gözlenen SKİ-KDE üzerine olan etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Aynı döneme ait el hijyeni uyum oranları da irdelenmiştir.
Gereç ve Yöntem: On iki erişkin YBÜ’lerindeki 3 yıla ait SIR, standardize araç kullanım oranı (SUR) ve yıllar arasındaki SIR değişiklik oranları hesaplanarak ve 2019, 2020 ve 2021 yıllarının karşılaştırması yapıldı. Hesaplamalar Türkiye Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Bulaşıcı Hastalıklar Dairesi tarafından hazırlanan SIR ve SUR hesaplama aracı üzerinden yapıldı. Dönemler arası SIR/SUR değişiklik oranları hesaplanırken [(Y yılına ait SIR/SUR - X yılına ait SIR/SUR) / X yılına ait SIR/SUR x 100)] formülü kullanıldı.
Bulgular: 2019 ve 2020 yılında, sadece yanık YBÜ’de SIR >1 olarak tespit edildi. Anesteziyoloji ve Reanimasyon-1, 2 ve Dahiliye-3 YBÜ’ler 2020 yılında SIR artış oranı en yüksek olan YBÜ’ler idi. 2021 yılında ise tüm ünitelerin SIR <1 olarak saptandı. Anesteziyoloji and Reanimasyon-2, Dahiliye-1, 3 ve Kardiyovasküler Cerrahi YBÜ’de tüm dönemlerde SUR >1 idi. 2019, 2020 ve 2021 yıllarındaki YBÜ’lerin SIR ortalaması karşılaştırıldığında 2020 yılında oran anlamlı yüksek idi (p<0,05). 2021 yılında önceki yıllara göre el hijyeni uyumunda anlamlı artış olduğu bulundu (p<0,05).
Sonuç: COVID-19 pandemisi ile 2020 yılında SKİ-KDE değerlerinde artış izlenmiştir. 2021 yılında ise COVID-19 tanılı hastaların takip ve tedavisinde tecrübe kazanılması, enfeksiyon kontrol programlarının uygulanması, yerinde eğitim ve denetimlerin yapılması ile SVK-KDE SIR’da azalma ve el hijyeni uyumunda artış sağlanmıştır.